Ai ishte kryeministri i parë i Vladimir Putinit, por Mikhail Kasyanov asnjëherë në makthet e tij më të këqija nuk e kishte imagjinuar se ish-shefi i tij do të niste një luftë në shkallë të gjerë kundër Ukrainës, shkruan France 24.
Kasyanov, kryeministër i Rusisë nga viti 2000 deri në 2004, tha se ai priste që lufta mund të zgjaste deri në dy vjet, por ishte i bindur se Rusia mund të kthehej në një rrugë demokratike.
64-vjeçari, i cili mbrojti lidhjet e ngushta me Perëndimin si kryeministër, tha se, si shumë rusë të tjerë, ai nuk besonte në javët përpara luftës se ajo do të ndodhte në të vërtetë.
Kasyanov e kuptoi se Putini nuk po bënte bllof vetëm kur e pa atë të thërriste lidershipin më të lartë të vendit për një takim të këshillit të sigurisë tre ditë para pushtimit më 24 shkurt.
“Kur pashë mbledhjen e Këshillit të Sigurimit të Rusisë, kuptova se po, do të ketë një luftë”, tha Kasyanov.
Ai shtoi se ndjente se Putini tashmë nuk po mendonte siç duhet. “Unë thjesht i njoh këta njerëz dhe duke i parë ata pashë se Putini tashmë është jashtë saj. Jo në kuptimin mjekësor, por në aspektin politik,” tha ai.
“Kam njohur një Putin ndryshe”.
Pasi u shkarkua nga Putin, Kasyanov iu bashkua opozitës ruse dhe u bë një nga kritikët më të zëshëm të Kremlinit. Ai tani është kreu i partisë opozitare Liria e Popullit, ose Parnas.
‘Paligjshmëri e plotë’
Kasyanov tha se Putin, një ish-agjent i KGB-së që mbush 70 vjeç në tetor, ka arritur gjatë 20 viteve të fundit të ndërtojë një sistem të bazuar në mosndëshkimin dhe frikën.
“Këto janë arritjet e një sistemi që, me inkurajimin e Putinit si kreu i shtetit, ka filluar të funksionojë edhe në një mënyrë më cinike, mizore sesa në fazat e fundit të Bashkimit Sovjetik”, tha ai.
“Në thelb, ky është një sistem i KGB-së i bazuar në paligjshmëri të plotë. Është e qartë se ata nuk presin asnjë dënim.”
Kasyanov tha se ai ishte larguar nga Rusia për shkak të luftës dhe jetonte në Evropë, por ai nuk pranoi të zbulonte vendndodhjen e tij për shkak të shqetësimit për sigurinë e tij.
Aleati i tij i ngushtë dhe politikani i opozitës, Boris Nemtsov, u qëllua për vdekje pranë Kremlinit në vitin 2015.
Kritiku më i njohur i Putinit, Alexei Navalny, 46 vjeç, u helmua me një agjent nervor në vitin 2020 dhe tani është në burg.
Kasyanov parashikoi se lufta mund të zgjasë deri në dy vjet dhe tha se është e domosdoshme që Ukraina të fitojë.
“Nëse Ukraina bie, shtetet baltike do të jenë të radhës,” tha ai.
Rezultati i luftës do të përcaktojë gjithashtu të ardhmen e Rusisë, tha ai.
Kasyanov tha se ai “kategorikisht” nuk ishte dakord me sugjerimin e presidentit francez Emmanuel Macron se Putini nuk duhet të poshtërohet.
Ai gjithashtu hodhi poshtë thirrjet që Ukraina të lëshojë territorin për t’i dhënë fund luftës.
“Çfarë ka bërë Putin për ta merituar këtë?” tha ai. “Ky është një qëndrim tepër pragmatik.
“Unë besoj se kjo është e gabuar dhe shpresoj se Perëndimi nuk do të shkojë në atë rrugë.”
‘Detyra të mëdha’
Kasyanov beson se Putini përfundimisht do të zëvendësohet nga një “kuazi-pasardhës” i kontrolluar nga shërbimet e sigurisë.
Por një pasardhës nuk do të jetë në gjendje të kontrollojë sistemin për një kohë të gjatë dhe përfundimisht Rusia do të organizojë zgjedhje të lira dhe të ndershme, tha ish-kryeministri.
“Jam i sigurt se Rusia do të kthehet në rrugën e ndërtimit të një shteti demokratik,” tha ai.
Ai vlerësoi se do të duhej rreth një dekadë për të kryer “de-komunizimin” dhe “de-putinizimin” e vendit.
“Kjo do të jetë e vështirë, veçanërisht pas kësaj lufte kriminale.
Ai tha se besimi duhet të rivendoset me vendet evropiane, të cilat ai i quajti “partnerët natyrorë” të Rusisë.
Kritikët kanë akuzuar në të kaluarën opozitën ruse se është ndarë pa shpresë, por Kasyanov tha se ishte i bindur se gjërat tani do të ishin ndryshe.
“Nuk kam asnjë dyshim se tani pas tragjedisë që po shohim të gjithë, opozita do të bashkohet.
Rusët do të përballen me një detyrë të madhe për të rindërtuar vendin e tyre, tha ai.
“Gjithçka do të duhet të rindërtohet rishtas. Në thelb, një grup i tërë reformash ekonomike dhe sociale duhet të fillojë nga e para.
“Këto janë detyra të mëdha dhe të vështira dhe ato duhet të kryhen.”