Delegacionet ushtarake nga Rusia dhe Ukraina kanë nisur takimin në Stamboll, në bisedime ballë për ballë të ndërmjetësuara nga Turqia dhe OKB-ja, përpjekje kjo për të thyer një ngërç të dëmshëm mbi eksportet e drithërave që ka ndihmuar në rritjen e çmimeve globale të ushqimeve.
Takimi i planifikuar katër-ditor vjen në sfondin e pushtimit rus të Ukrainës dhe kapjes së porteve në Detin e Zi që më parë përdoreshin për eksportimin e grurit ukrainas.
Ndërsa çmimet kanë shkaktuar vështirësi në shumicën e vendeve të zhvilluara, shumë vende më të varfra, si ato në pjesën më të madhe të Afrikës, janë goditur nga mungesa e shtuar e ushqimit.
Ukraina ka qenë eksportues kryesor i grurit dhe drithërave si elbi dhe misri. Ajo gjithashtu ka furnizuar pothuajse gjysmën e të gjithë vajit të lulediellit në tregjet globale.
Në Ukrainë dhe në Perëndim kanë akuzuar Moskën se po përpiqet të eksportojë grurë që ajo ka vjedhur nga fermerët ukrainas në rajonet që ka nën kontroll.
Diplomatët kanë thënë se një plan që po diskutohet përfshin mbajtjen ukrainase me grurë brenda dhe jashtë nëpër ujërat e portit që forcat e saj kanë minuar për të parandaluar një sulm të frikshëm nga forcat ruse.
E përfshirë gjithashtu në plan, Rusia do të pranonte një armëpushim, ndërkohë që dërgesat lëvizin dhe Turqia, me ndihmën e OKB-së, do të inspektonte anijet për të zbutur frikën ruse për kontrabandën e armëve.
Shefi i OKB-së, Antonio Guterres, më 12 korrik kërkoi të zvogëlojë pritjet nga bisedimet e Stambollit, duke u thënë gazetarëve se “ne vërtet po punojmë shumë, por ka ende rrugë për të bërë”.
Ministri turk i Mbrojtjes, Hulusi Akar tha se bisedimet do të përqendrohen “në dërgesën e sigurt në tregjet ndërkombëtare të grurit që presin në portet e Ukrainës”.
Pavarësisht se është anëtare e NATO-s, Ankaraja ka mbajtur marrëdhënie të mira me Kremlinin.
Turqia tha se ka 20 anije tregtare që presin në rajonin e Detit të Zi, mund të ngarkohen shpejt me grurë dhe të kalojnë në tregjet botërore.
Ukraina ka vlerësuar se deri në 25 milionë tonë drithë janë aktualisht të bllokuara në portet e saj./REL