Të mërkurën, në Departamentin Special të Gjykatës Themelore në Prishtinë, ish-ministrja Mimoza Kusari-Lila tha se aktakuza e ngritur ndaj saj dhe të akuzuarve tjerë nuk ka arritur qëllimin.
Këtë deklarim Kusari-Lila e dha në fjalën përfundimtare ku ajo së bashku me Besim Beqaj, Dardan Gashi, Nenad Rashiq, si dhe Fllanza Hoxha e Arben Gjuka akuzohen për rastin e njohur si “Afera e Hidrocentraleve”, raporton “Betimi për Drejtësi”.
“Kjo aktakuzë përveç se ka shpenzu fonde publike, kohën, energjinë, e natyrisht ka shkaktuar dëm moral e psiqik të secilit që është në akuzë, dhe nuk e ka arrit qëllimin”, tha ajo.
Paraprakisht, mbrojtësi i të akuzuarës Kusari-Lila, avokat Driton Musliu, ka thënë se mbetet në tërësi pranë fjalës përfundimtare të dorëzuar me shkrim, duke shtuar se në këtë shqyrtim nuk është provuar asnjë element i veprës penale për të cilën ngarkohen të akuzuarit.
“Ka disa elemente specifike të cilat janë të përcaktuara me udhëzimin e Gjykatës Supreme, e të cilat në tërësi mungojnë, konsiderojmë se gjatë këtij shqyrtimi gjyqësorë është dëshmuar saktë dhe qartë se në rastin konkret nuk ka pasur fillimisht asnjëherë dëm, as motiv, as dashje, as dijeni, për këtë arsye konsiderojmë që vepra penale si e tillë nuk është kryer nga e mbrojtura ime”, shtoi Musliu.
Tutje, vet e akuzuara Kusari-Lila tha se pajtohet me fjalën përfundimtare të dorëzuar nga ana e mbrojtësit të saj.
Ajo shtoi se në këtë proces gjyqësorë, prokuroria shërbehet me një ekspertizë, e cila sipas saj mund të quhet çdo gjë tjetër përpos ekspertizë.
“Në këtë proces dy vjeçar kemi kuptuar të gjithë se Prokuroria Speciale e Republikës së Kosovës shërbehet me një ekspertizë që mund të quhet çdo gjë përpos një ekspertize, që vlerësimet financiare janë të gabuara, keqdashëse dhe ngarkimi e argumentimi mbi veprën e bërë është tërësisht i pa bazuar”, tha ajo.
Kusari-Lila ka shtuar se ky gjykim do të mund të sjell probleme në të ardhmen, pasi që sipas saj, ministrat e ardhshëm mund të kenë probleme me vendimmarrje si pasojë e frikës se do të ballafaqohen me gjykatë.
“Sot një ministër apo ministre në këtë qeveri apo cilën do qeveri, do të mendohen shumë herë, e do të tërhiqen nga vendimmarrja e domosdoshme, duke e ditë se nesër mund të përfundojnë në gjykatë, me procese shumë vjeçare, me prokurorinë që bën keq citime në ligj”, ka thënë ajo.
Në fund Kusari-Lila i bëri thirrje trupit gjykues që kjo akuzë të hidhet poshtë, me arsyetimin se sipas saj në të ardhmen e afërt kur Kosova të jetë pjesë e Këshillit Evropian do t’i bëjnë dëm moral dhe material vendit.
“Secili i akuzuar në një rrethanë ku mungon baza ligjore do të ketë të drejtën të padis shtetin e Kosovës dhe të fitoj qindra mijëra euro nga paditë e pa drejta sikurse kjo”, shtoi ajo.
I akuzuari Gashi në fjalën e tij përfundimtare tha se prokurori në realitet nuk ka vërtetuar aktakuzën.
“Unë po habitem, se që dy vite rri këtu dhe prokurori ka pas mundësi të mësoj nga ky proces, çka janë asetet e rregullume, si citohet një ligj, për dy vite insiston që është shkel një ligj dhe në fund e ka pa se nuk është shkel ai ligj dhe nuk e pranon. Nuk besoj që prokurori nuk është inteligjent me kuptu se ka gabu, mirëpo insiston prapë se e ka vërtetu në tërësi aktakuzën, kur në realitet nuk është vërtetu”, tha Gashi.
Ai shtoi, se nëse kishte pasur mundësi që të shkoj në Gjykatën e Strasburgut, sipas tij dëmi në këtë rast do të kishte qenë shumë më i madh për prokurorin dhe shtetin, se sa dëmi që pretendohet se kanë shkaktuar të akuzuarit.
Kurse, i akuzuari Rashiq ka thënë se nuk ka diçka për të shtuar në fjalën e tij përfundimtare, vetëm se qëndron pranë të gjitha të thënave në këtë proces, si dhe me të thënat e të akuzuarve tjerë dhe mbrojtësve të tyre.
Në fund të seancës, mbrojtësi i të akuzuarit Gjukaj, avokat Flamur Bllacaku, e dorëzoi fjalën përfundimtare në formë të shkruar, duke kërkuar nga trupi gjykues që me kujdes të i shqyrtoj të gjitha provat dhe të merr një vendim meritor.
E po ashtu i akuzuari Gjukaj tha se e përkrah në tërësi fjalën përfundimtare të dorëzuar me shkrim.
Ndryshe, në seancën e kaluar Prokurori Special Atdhe Dema në fjalën përfundimtare kishte kërkuar nga gjykata dënimin e të akuzuarve, ndërsa mbrojtësit e të akuzuarve Beqaj dhe Hoxha, avokatët Besnik Berisha dhe Artan Qerkini, kishin thënë se prokurori nuk ka arritur të vërtetojë gjendjen faktike të përshkruar si në aktakuzë.
Shpallja e aktgjykimit për këtë rast u caktua të mbahet më 8 nëntor 2022.
Shqyrtimi kryesor në këtë rast ka filluar më 1 korrik 2021, gjatë së cilës seancë të akuzuarit janë deklaruar përsëri të pafajshëm për akuzat e PSRK-së.
Ky rast është duke u gjykuar në Departamentin Special të Gjykatës Themelore në Prishtinë, ndërsa kryetar i trupit gjykues është gjykatësi Valon Kurtaj.
Në maj të këtij viti, Gjykata e Apelit kishte njoftuar se e ka lënë në fuqi vendimin e gjykatës së shkallës së parë, që kishte konfirmuar aktakuzën ndaj të akuzuarve Besim Beqaj, Mimoza Kusari-Lila, Dardan Gashi, Nenad Rashiq, Fllanza Hoxha dhe Arben Gjuka.
Përmes një komunikate për media, Apeli kishte njoftuar se ndaj këtyre të akuzuarve do të vazhdojë gjykimi.
Ndryshe, Gjykata Themelore në Prishtinë, në mars të këtij viti ua kishte refuzuar kërkesat për hudhjen e aktakuzës, katër ish-ministrave të Qeverisë Thaçi 2, Besim Beqaj, Mimoza Kusari-Lila, Dardan Gashi dhe Nenad Rashiq, si dhe të akuzuarve Fllanza Hoxha, Arben Gjuka.
Ndërsa, kjo gjykatë kishte pushuar procedurën penale për shkak të parashkrimit relativ të ndjekjes penale për të akuzuarit Fadil Çitakut, Mujë Rugova, Agim Nika, Flamur Keqa, Izet Ibrahimi, Gani Jashari, Burim Besha, Gelor Shala, Naim Hyseni, Avni Alidemaj, Besnik Haziri, Lorik Fejzullahu, dhe Krenar Bujupi.
19 të akuzuarit për rastin e njohur si “Afera e Hidrocentraleve”, në shqyrtimin fillestar të mbajtur me 28 tetor 2020, në Gjykatën Themelore në Prishtinë, ishin deklaruar të pafajshëm.
Sipas aktakuzës së Prokurorisë Speciale të ngritur më 10 prill 2020, Besim Beqaj po akuzohet se si kryesues i Komitet Qeveritar për Privatizim (KQP) si dhe Mimoza Kusari-Lila, Nenad Rashiq, Dardan Gashi dhe Lorik Fejzullahu, si anëtarë të KQP-së, me qëllim që t’i mundësojnë çfarëdo dobie pasurore personit tjetër dhe që të shkaktojnë dëm personit tjetër, i kanë tejkaluar kompetencat e veta.
Sipas aktakuzës, të njëjtit më 8 maj 2013, njëzëri kanë votuar që hidrocentralet të cilat prodhojnë energji elektrike si: Hidrocentrali i Lumbardhit, Hidrocentrali në Burim, Hidrocentrali i Radavcit dhe Hidrocentrali “Dikance”, të transferohen tek Kompania Kosovare për Distribuim dhe Furnizim me Energji (KKDFE) dhe më pastaj të privatizohen nga kompania “Limak-Calik”.
Të njëjtën ditë, vazhdon aktakuza, janë nënshkruar marrëveshja për importe, marrëveshja për transferim, marrëveshja për furnizim, marrëveshja për implementim, marrëveshja për borxhe dhe me nënshkrimin e këtyre marrëveshjeve është përmbyll procesi i privatizimit të KKDFE-së, përkundër faktit se të njëjtat nuk është dashur të transferohen dhe privatizohen sepse një gjë të tillë e ndalon Ligji për Rregullatorin e Energjisë Elektrike me nr.05/L-04, neni 35, par4.
Sipas PSRK-së, këto asete kanë qenë nën koncesion si dhe rekomandimi i IFC ka qenë që të njëjtat të mbesin në kuadër të KEK-ut, e me këto veprime të njëjtit kanë dëmtuar interesat e KEK-ut dhe të Qeverisë së Kosovës si aksionar, konkretisht, vetëm për qira mujore për periudhën e mbetur, dëmi është 1,054.000.00 euro, sepse e njëjta është dashur t’i paguhet KEK-ut e jo kompanisë privatizuese.
Me këto veprime, PSRK i ngarkon këta të akuzuar me veprën penale të keqpërdorimit të pozitës apo autoritetit zyrtar nga neni 422, par 2 lidhur me nenin 31 të Kodit Penal të Republikës së Kosovës.
PSRK e akuzon edhe Fllanza Hoxhën, se në cilësinë e menaxheres në projektin e privatizimit e autorizuar nga Ministria e Zhvillimit Ekonomik, i ka tejkaluar kompetencat e saj ashtu që edhe pse ka pasur njohuri se në mesin e aseteve të cilat do të privatizohen nga KEK tek kompania “Limak-Calik”, gjenden edhe hidrocentralet të cilat prodhojnë energji elektrike dhe duke qenë në njohuri se të njëjtat nuk duhet të privatizohen, nuk ka vepruar konform detyrave të veta.
Për më tepër, sipas aktakuzës, Hoxha ka dhënë pëlqimin që një veprim i tillë të ndodh, veprim me të cilin ka dëmtuar interesat e KEK-ut dhe Qeverisë së Kosovës si aksionar, ashtu që vetëm si qira mujore vlera dëmit ka qenë 1,054.000.00 euro ndërsa dëm tjetër është edhe vlera e investuar në hidrocentrale prej 12,628,166.41 euro, dëm i cili vazhdon edhe më tutje të shkaktohet në mënyrë të përhershme.
Me këtë, Hoxha akuzohet se ka kryer veprën penale të keqpërdorimit të pozitës apo detyrës zyrtare.
Për keqpërdorim të pozitës zyrtare po akuzohet edhe Arben Gjukaj, i cili sipas PSRK-së, duke vepruar në cilësi të Drejtorit Menaxhues të KEK-ut, edhe pse ka qenë i vetëdijshëm se katër hidrocentrale gjeneruese të energjisë elektrike nuk është dashur të privatizohen sepse ia ndalon baza ligjore, i njëjti as nuk ka ndaluar e as nuk ka ndërmarrë asnjë veprim që ato asete të ngelin në kuadër të KEK-ut.
PSRK akuzonte edhe Fadil Çitakun se në cilësi të kryesuesit të Bordit të KEK-ut, si dhe Mujë Rugovën, Agim Nikën, Flamur Keqën dhe Izet Ibrahimin në cilësi të anëtarëve të Bordit të KEK-ut, se i kanë tejkaluar kompetencat e tyre ashtu që edhe pse kanë qenë në njohuri se në mesin e aseteve të cilat do të privatizohen janë edhe katër hidrocentrale, që do duhej të mbeteshin në kuadër të KEK-ut, të njëjtit më 15 tetor 2012, kanë miratuar njëzëri që një veprim i tillë të ndodh duke i shkaktuar kështu dëme milionëshe KEK-ut dhe Qeverisë së Kosovës si aksionar.
Për këtë arsye, të njëjtit akuzoheshin se kanë kryer veprën penale të keqpërdorimit të pozitës apo autoritetit zyrtar.
Për lejimin e kalimit të katër hidrocentraleve në fjalë nga KEK tek kompania “Limak Calik”, në mënyrën të kundërligjshme sipas PSRK-së, akuzoheshin edhe ish-kryesuesi i Bordit të KKDFE-së, Gani Jashari si dhe anëtarët e Bordit të KKDFE-se, Burim Basha, Gelor Shala, Naim Hyseni dhe Avni Alidemaj.
Të njëjtit, sipas aktakuzës, kanë keqpërdorur pozitën e tyre zyrtare pasi që edhe pse kanë pasur njohuri se hidrocentralet në fjalë është dashur të mbesin edhe më tutje në pronësi të KEK-ut, nuk kanë vepruar konform përgjegjësive të tyre si dhe kanë lejuar që transferimi të ndodh edhe pse e kanë pasur obligim të mbrojnë interesat e kompanisë së sapoformuar.
Prokuroria e akuzonte edhe Besnik Hazirin se në cilësinë e personit zyrtar, koordinator për shthurje të KEK-ut, me qëllim që t’i mundësojë çfarëdo përfitimi pasuror dhe t’i shkaktojë dëm personit tjetër, i ka tejkaluar kompetencat e veta, pasi që nga detyra që ka pasur për finalizim të aseteve dhe inventarit nga KEK në KKDFE, nuk i ka trajtuar hidrocentralet e dhëna me koncesion edhe pse ka pasur njohuri se në mesin e aseteve të cilat do të privatizohen nga KEK tek “Limak-Calik”, gjenden edhe katër hidrocentralet në fjalë duke i shkaktuar kështu dëme milionëshe KEK-ut dhe Qeverisës së Kosovë.
Me këtë, Haziri akuzohej se ka kryer veprën penale të keqpërdorimit të pozitës zyrtare.
Për keqpërdorim të pozitës apo autoritet zyrtar, akuzohej edhe Krenar Bujupi, i cili sipas PSRK-së, si anëtar i Bordit të Zyrës së Rregullatorit të Energjisë Elektrike dhe i deleguar në Komitetin Qeveritar të Privatizimit i ka tejkaluar kompetencat e tij duke e pranuar marrëveshjen për transferim të aseteve mes palëve KEK, KKDFE dhe më pas tek “Limak-Calik”, si të ligjshme përkundër faktit se Ligji për ZRRE, neni 35, par4 e ka ndaluar një veprim të tillë.
Kësisoj, me këtë veprim të tij, Bujupi, akuzohej se ka keqpërdor pozitën e tij zyrtare, ashtu që sikurse edhe të akuzuarit tjerë, i kanë shkaktuar dëme që kapin shifrën e milionave, KEK-ut dhe Qeverisë së Kosovës si aksionar të saj.
